Τετάρτη 26 Δεκεμβρίου 2012

Μικρά νησιωτικά κράτη στην θαλάσσια άβυσσο του Ειρηνικού (Πλούσιο Αφιέρωμα με φωτογραφικό άλμπουμ)

Η παλέτα των χρωμάτων δε σταματά ποτέ, η ανθρώπινη φαντασία συμπαρασύρεται από την οργιαστική ομορφιά και ταξιδεύει ανακαλύπτοντας νέους ορίζοντες, νέα τοπία αμύθητου κάλλους.  Διασκορπισμένα μέσα στην απεραντοσύνη του μεγαλύτερου Ωκεανού του κόσμου βρίσκονται  χιλιάδες νησιά και αυτά κατέχουν το πλεονέκτημα να απολαμβάνουν συνεχώς τη μοναδική βιοποικιλότητα, την απολλώνια ομορφιά που προσφέρει απλόχερα ο Ειρηνικός Ωκεανός. Υπάρχουν νησιά όλων των ειδών, από πολύ μικρά έως αρκετά μεγάλα, με πλούσια υδρόβια ζωή, καταγάλανα νερά και έντονη, καταπράσινη φύση. Φυσικός συνδυασμός υπέρτατος που μαγνητίζει, "ξελογιάζει" και το πιο συγκρατημένο ον! 
 
Καλύπτοντας το 1/3 της επιφάνειας της γης, μέσα στα βάθη του Ειρηνικού εκτείνονται νησιά - κράτη τα οποία λόγω της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας τους βιώνουν μια διαφορετική καθημερινότητα από ότι εμείς, με αρνητικά και θετικά στοιχεία. Εκτός από τις ηγέτιδες δυνάμεις της Ωκεανίας, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, δεσπόζουν σε μέγεθος τα νησιά Φίτζι και η Παπούα, ακολουθεί η Νέα Καληδονία, η Πολυνησία, η Βανουάτου, η Σαμόα και τα νησιά Σολομώντα και ύστερα δεκάδες μικρές χώρες-στολίδια (Κιριμπάτι, Παλάου, Νιούε, Τοκελάου, Τουβαλού, Ναούρου, Τόνγκα, Μικρονησία...). Η λίστα με τα νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού είναι μεγάλη!
Οι ντόπιοι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής Μελανησίας - Πολυνησίας έχουν κοινές εθνοτικές ρίζες, με άφθονη πολιτιστική παράδοση και διατηρείται άσβηστο το ενδιαφέρον για τα ήθη και έθιμα. Όπως και στη Χαβάη, το στοιχείο της φωτιάς, του ηφαιστείου και των λουλουδιών είναι πρωταρχικό κομμάτι της κουλτούρας τους, ενώ ιδιαίτερα γνωστοί είναι και οι παραδοσιακοί χοροί τους με τις ξεχωριστές φορεσιές.

Στα αρνητικά συγκαταλέγεται το υψηλό ποσοστό παχυσαρκίας, η μεγάλη κατανάλωση χοιρινών και η εγκατάλειψη των παραδοσιακών διατροφικών συνηθειών. Η πρακτική της εισαγωγής μεγάλων λιπαρών τροφών, κυρίως από τη Νέα Ζηλανδία, καθώς και ο δυτικός τρόπος ζωής, η έλλειψη άσκησης οδήγησαν αυτές τις χώρες στα υψηλότερα ποσοστά υπέρβαρων παγκοσμίως. 

Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών είτε έχουν καταγωγή από τις πρώην ευρωπαϊκές αποικιακές δυνάμεις είτε έχουν αυτόχθονες ρίζες από τις ντόπιες πολυνησιακές φυλές. Είναι ιδιαίτερα ανοιχτόκαρδοι ως άνθρωποι, καθώς ζουν οι περισσότεροι σε μικρές κοινότητες, ενώ η θάλασσα είναι ολόκληρη η ζωή τους! Οι ρυθμοί της καθημερινότητας είναι ανθρώπινοι, ωστόσο οι προοπτικές εξέλιξης για τους νέους δεν είναι οι καλύτερες. Η νέα γενιά συνήθως μεταναστεύει προς τα μεγαλύτερα νησιωτικά κέντρα για καλύτερη μόρφωση, εγκαταλείποντας την πατρίδα τους. 


Η ειδυλλιακή εικόνα όμως των νησιών δεν συνάδει με την πεζή, σκληρή πραγματικότητα των μόνιμων κατοίκων. Οι αποστάσεις μεταξύ των κρατών είναι τεράστιες και η ανοιχτή, κυματισμένη θάλασσα εμποδίζει την ανάπτυξη δυναμικών εμπορικών σχέσεων μεταξύ των χωρών. Οι αδύναμες  χώρες στηρίζονται στη θάλασσα, το ψάρεμα, τη γεωργία ενώ ο τουρισμός, λόγω των μεγάλων αποστάσεων, απευθύνεται μόνο σε ριψοκίνδυνους ταξιδιώτες. Οι περισσότερες από αυτές, μη καλύπτοντας επαρκώς τις ανάγκες τους, εξαρτώνται οικονομικά από κάποιες συγκεκριμένες χώρες κάτι που εμποδίζει την εξέλιξή και την οικονομική τους πρόοδο.


Χώρες ισχυρές εκμεταλλεύονται τις καταστάσεις βοηθώντας φαινομενικά τα ανίσχυρα νησιωτικά κράτη, με αντάλλαγμα την πλήρη υποταγή - συμφωνία τους. Ως κράτη του ΟΗΕ και με δυνατότητα ψήφου σε διεθνή ζητήματα, οι περισσότερες νησιωτικές χώρες ακολουθούν μια καθορισμένη πολιτική γραμμή. Ισχυρές παγκόσμιες δυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Βρετανία, η Γαλλία και η Νέα Ζηλανδία ισχυρίζονται ότι προστατεύουν την εύθραυστη νησιωτική τους ισορροπία.  Πάντως για το μείζον πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής δεν προβαίνουν ακόμη σε αποφασιστικές λύσεις.  

Παρόμοια οικονομικά ζητήματα εγείρονται και σε άλλα νησιωτικά κράτη, όμως η περίπτωση των νησιών του Ειρηνικού είναι ξεχωριστή, καθώς η φυσική τους απομόνωση, η εσωστρέφεια τούς οδηγεί a priori στην ανέρευση ενός δυνατού προστάτη. Βέβαια τέτοια προβλήματα δεν έχουν για αυτούς δεν έχουν τόση σημασία, όσο το φλέγον περιβαλλοντικό θέμα.

Η άνοδος της στάθμης των ωκεανών απειλεί άμεσα την ακεραιότητα των νησιωτικών τους πατρίδων, καθώς νησιά όπως τα Τουβαλού και τα Κιριμπάτι βρίσκονται σε κίνδυνο ολικής εξαφάνισης. Οι τοπικές κυβερνήσεις αναζητούν νέα εδάφη για να στεγάσουν το ντόπιο πληθυσμό, κυρίως στα μεγαλύτερα νησιά Φίτζι, ενώ τα ακραία καιρικά φαινόμενα ολοένα και πληθαίνουν, με πιο πρόσφατους τους κυκλώνες του Δεκεμβρίου του 2012 στα Φίτζι. Το μέλλον τους σίγουρα θα είναι διαφορετικό από τη σημερινή τους ζωή! 



Διαβάστε Περισσότερα »

Σάββατο 8 Δεκεμβρίου 2012

Timeo hominem unius libri (Φοβάμαι τον άνθρωπο του ενός βιβλίου)

Έως και σήμερα είναι απροσδιόριστο αν και τα πόσο υπάρχουν όρια στο σύμπαν, ωστόσο η ανθρώπινη ανοησία καθημερινά αποδεικνύει πως είναι άπειρη και δύσκολα τιθασεύεται από τους πιο νοήμονες! Πολύ λίγοι είναι εκείνοι που έχουν μάθει να ακούνε και όχι μόνο να απαιτούν να τους ακούνε. Δυσκολευόμαστε να αποδεχτούμε διαφορετικές απόψεις και τις περισσότερες φορές προσπαθούμε να αποδείξουμε ότι εμείς έχουμε δίκιο.
Ο φόβος είναι από τους μεγαλύτερους εχθρούς της ανθρώπινης δραστηριοποίησης, όμως και η ημιμάθεια οδηγεί τα άτομα στην καθήλωση και την πνευματική στασιμότητα. Φοβόμαστε αυτό που δεν γνωρίζουμε και για αυτό δεν θέλουμε να το μάθουμε. Εκείνος που δεν έχει ευελιξία στο τρόπο σκέψης του, αγνοεί να ερμηνεύσει τα νέα δεδομένα που του παρουσιάζονται, ο μονοδιάστατος άνθρωπος αποτελεί μια "εν δυνάμει" κοινωνική απειλή.

Κυκλοφορεί διάχυτα η άποψη ότι ο αμόρφωτος άνθρωπος, ο μη "καλλιεργημένος", έχει και μια μονομερή οπτική θεώρηση όσων συμβαίνουν γύρω του. Φυσικά, η παιδεία αποτελεί το απαραίτητο εφόδιο για την ανάπτυξη μιας ολόπλευρης προσωπικότητας. Όμως μήπως δεν προσφέρεται από την κοινωνία η "κατάλληλη" παιδεία; Το παιδί από μικρή ηλικία έως ότου ενηλικιωθεί δεν μαθαίνει να σκέφτεται και να επιχειρηματολογεί λογικά, αλλά απλώς μαθαίνει γνώσεις. Επιβλαβής δεν είναι μόνο η στείρα, μηχανοποιημένη απομνημόνευση, αλλά και η απουσία συνομιλίας και, κυρίως, η εξατομίκευση του μαθήματος στα προσωπικά δεδομένα του καθενός.

Αυτό, βέβαια, προϋποθέτει, εκτός από υλικοτεχνική υποδομή, και την κατάλληλη θέληση από τους μεγαλύτερους ώστε να εκπαιδεύσουν τους μικρότερους. Το εκπαιδευτικό σύστημα δεν στηρίζεται μόνο σε ένα βιβλίο, αλλά σε μια σειρά από βιβλία τα οποία κινούνται, όμως, σε κάποια συγκεκριμένα πρότυπα. Το μειονέκτημα είναι ότι είναι τέτοια η παιδαγωγική δομή ώστε ο άνθρωπος προσκολλάται σε αυτά τα εγχειρίδια και δεν προχωρά πέρα από αυτά. Δεν έχει όρεξη, ούτε κέφι ώστε να αναπτυχθεί η γόνιμη περιέργειά του.

Και η ίδια η απρόσωπη αγορά δεν θέλει ολοκληρωμένους χαρακτήρες, αλλά υπερεξιδικευμένους ανθρώπους που θα καλύπτουν τις ανάγκες της. Ένας καλός γνώστης ενός μόνο επιστημονικού τομέα δεν ασχολείται με τίποτα άλλο πέρα από την ειδικότητά του, επομένως είναι και αυτός μονοδιάστατος. Η παιδεία που έχει λάβει δεν ασχολήθηκε με την ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας του, βάση για την εποικοδομητική συζήτηση, αλλά το άτομο ακολουθώντας τυποποιημένους γνωστικούς κανόνες αναρριχήθηκε κοινωνικά και οικονομικά.


Η διαφορά ενός "διαβασμένου'' - μονοδιάστατου ανθρώπου και ενός ''αδιάβαστου'' - μονοδιάστατου πηγάζει από τις δραστηριότητες που προβαίνει ο καθένας. Εκείνος ο οποίος έχει διαβάσει και εξειδικευθεί σε έναν κλάδο έχει συνηθίσει να αποδέχεται πολλά πράγματα τα οποία δεν καταλαβαίνει απολύτως και πορεύεται έτσι στη ζωή του. Αντιθέτως εκείνος ο οποίος δεν έχει ασχοληθεί και δεν έχει διαβάσει τίποτα είναι άνθρωπος ο οποίος αποκτά γνώσεις μέσω της εμπειρίας και από παλαιότερους ειδήμονες. Ο ''αδιάβαστος'' μπροστά στη θέαση κάτι διαφορετικού εκπλήσσεται και αντιδρά πολύ πιο έντονα σε κάτι μη συνηθισμένο, επιδιώκοντας να αλλάξει την κατάσταση.    

Ένας μη καλλιεργημένος, σύμφωνα με τα κοινωνικά κριτήρια, άνθρωπος, ίσως, εκδηλώσει την αντιπάθειά του, σε κάτι ξένο προς αυτόν, και με βίαιο τρόπο, καθώς δεν γνωρίζει να εσωτερικεύει τις έντονες ψυχοσωματικές του παρορμήσεις. Πάντως και οι άλλες, ''καλλιεργημένες'' ομάδες δεν συμφιλιώνονται με την ιδέα της διαφορετικότητας, απλώς κρύβουν τα συναισθήματά τους. Όταν, όμως, αισθανθούν πως αυτοί πλέον νιώθουν ξένοι μέσα στους τόσους διαφορετικούς (πχ περιοχές με πολλούς μετανάστες ή γκέι) τότε οι καλλιεργημένοι γίνονται οι χειρότεροι όλων! Διότι χρησιμοποιούν ότι γνώσεις έχουν για να ανατρέψουν τις υπάρχουσες συνθήκες.

Επομένως με αυτή την έννοια η κοινωνική πλειονότητα είναι εν δυνάμει μονομερής. Μήπως για αυτό και σήμερα ακραία κινήματα απηχούν πλέον σε όλες τις κατηγορίες ανθρώπων;




Διαβάστε Περισσότερα »